ÖZLEMİN ATÖLYESİ: Şubat 2014

HAYATI

Vincent Willem Van Gogh, 30 Mart 1853'de Hollanda'da, Brenda'nın güneyindeki Groot-Zundert köyünde doğdu. Babası yoksul bir köy papazı, annesi Cornelia ise bir çiftçi kızıydı. Ailenin Vincent'ten başka Elizabeth, Anna ve Wil adında 3 kız ve Cor ve Theo adında 2 erkek çocuğu daha vardı. Malesef Vincent van Gogh’un yaşamının ilk on yılına ait neredeyse hiç bilgi yoktur. Vincent'in çocukluğu on iki yaşına kadar köyünde, yalnızlık içinde tabiatla başbaşa geçti.

Zevenbergen’deki yatılı okula iki yıl devam ettikten sonra, iki yıl da Tilburg’daki ortaokula devam etti. Bunu takiben, 1868 yılında 15 yaşındayken okul eğitimini bıraktı ve bir daha da geri dönmedi.

1869 yılında Vincent van Gogh, Lahey’de sanat eserlerinin alım satımını yapan Goupil & Cie. firmasında işe başladı. Van Gogh ailesi zaten uzun zamandır sanat ticareti dünyasındaydı, Vincent’ın amcaları Cornelis (“Cor amca”) ve Vincent (“Cent amca”) zaten sanat taciriydiler. Erkek kardeşi Theo da sanat tacirliği işiyle uğraştı ve de Vincent’ın daha sonraki ressamlık kariyerinde çok büyük etkisi oldu. Vincent kendi zavkine hitap etmeyen, beğenmediği resimlerin alım satımıyla uğraşmaktan mutlu değildi. 1876 Mart’ında Goupil’s şirketinden ayrıldı.

Mektuplarından anlaşıldığına göre Vincent öğretmekten zevk alıyordu. Londra’da Isleworth’teki bir erkek okulunda ders vermeye başladı. Boş zamanlarında galerileri gezmeye devam etti ve gördüğü önemli sanat eserlerini inceleme fırsatı buldu.

1876 yazı Vincent van Gogh için gerçek anlamıyla bir dini dönüşüm zamanı oldu. Öğretmenlikten rahipliğe geçiş yaparak 1879’un Ocak ayında Vincent, ağırlıklı olarak madencilerin yaşadığı Wasmes köyü kilisesinde vaaz verme görevine başladı. Burada madencilerle arasında güçlü bir duygusal bağ hissetti. Berbat koşullar altında çalışan bu insanlara şefkatle yaklaşıp, onların ruhani lideri olarak, çektikleri acıları ve sıkıntıları azaltabilmek için elinden geleni yaptı. Fedakarlıkları, kendi yemeğinin ve giysilerinin çoğunluğunu yoksulluğun pençesindeki bu insanlarla paylaşacak kadar ileriye gitti. Fakat Vincent’ın bu soylu düşünceleri Kilise tarafından hiç de hoş karşılanmadı ve Temmuz ayında görevine son verildi.

Vincent madencilerin ve ailelerinin zorlu koşullarını yansıttığı çizimler yapmaya başladı. İşte bu zamanlar Vincent van Gogh için bir dönüm noktası oldu ve bundan sonra ne yapmak istediğine karar verdi: Ressamlık.
Paris'e kardeşi Theo'nun yanına gitti. Her türlü ihtiyacını ve resim malzemelerinin parasını Theo karşılıyordu. Kardeşinin yardımıyla Paris'te, Degas, Toulosse-Loutrec ve Gauguin gibi ünlü ressamlarla tanışmaya başladı. Batının sanat merkezindeydi ve bunu sonuna kadar değerlendirmeye çalışıyordu ama diğer ressamlar gibi bu çevrede yetişmemişti, acı yaşantılardan, beceriksiz insanların arasından kopup gelmişti. Kurallara itaat etmeyi değil, hayatta kalma savaşının en vahşicesini öğrenmişti. İçindeki duyguların işlenmemiş saf halde ortaya çıkışları, insanları tedirgin ediyor ve ondan uzaklaşmalarına neden oluyordu. İnsanlarla olan ilişkisinde hep hayal kırıklığına uğrayan Van Gogh, içindeki coşkun insan sevgisini ve merhametini kelimelerle değil boyalarla anlatmak zorundaydı.
Paris'te canlı renkleri, sinirli ve kıvrak çizgileriyle, iki yüzü aşkın tablo yaptı.

1888 Ekim'inde dostu Gauguin de, daveti üzerine Van Gogh'un yanına geldi. Van Gogh, Gauguin'e büyük hayranlık duyuyordu ama başka bir insanla bu kadar içiçe yaşmaya alışık değildi ve üstelik kendini iyice içkiye vermişti. Gauguin de Van Gogh'un tutkulu kişiliğinden rahatsız olmaya başlamıştı. Van Gogh, resim yaparken, boyayı paletin üzerine değil doğrudan tüpten tuval üstüne sıkıyor ve parmaklarıyla eziyordu. Bazen de boyayı yiyor ya da yemeğinin içine sıkıyordu.

Bir gece elindeki ustura ile Gauguin'i ölümle tehdit etti ve atölyesine gidip kendi kulağını kesti. Bu olay üzerine Theo, onu iki haftalığına Arles Hastanesi'ne yatırdı. 1890 başında evine dönerek kendi kesik kulaklı portresini yaptıysa da, kısa süre sonra yine hayaller görmeye başladı ve aynı hasteneye kaldırıldı. 37 yaşında ölen Van Gogh'un sanatı, çağdaş resim anlayışının yaratılmasında başlıca rölü oynamış, böylece kendisinden önceki çağların sağlam sanılan, doğa resminde, yansıtılmasına sıkı skıya bağlı resim geleneklerine de en etkili darbeyi indirmiştir.

Van Gogh'un iç dünyasını anladığımız Theo'ya yazdığı mektuplarından birindeki şu sözleri, sanat anlayışını açık seçik ortaya koymaktadır: ''Ben, gözlerimin önünde olanı olduğu gibi vermekten çok, boyayı kendime göre bir amaçla, anlatmak istediğimi daha bir kuvvetle dile getirmek için kullanıyorum.''

ESERLERİ